Urszula Rodziewicz
Trochę teorii
Cykl azotowy – to zagadnienie, które zna, a przynajmniej powinien, każdy akwarysta. W skrócie: zwierzęta i gnijące części roślin wytwarzają amoniak (NH3) lub amon (NH4), jest on przetwarzany przez bakterie Nitrosomonas na azotyny (NO2-), a azotyny redukowane są przez bakterie Nitrobacter do azotanów (NO3-). Bakterie Nitrosomonas i Nitrobacter, nazywane bakteriami nitryfikacyjnymi, osiedlają się głównie w filtrze i podłożu. Ich ilość w dojrzałym akwarium powinna być taka aby NH3 i NO2- były na poziomie zerowym. Azotany w akwarium są zazwyczaj finalnym produktem cyklu azotowego i usuwane są poprzez podmiany wody. Warto jednak wykorzystać sposoby, które podsuwa nam sama natura. W naturalnych zbiornikach azotany sa rozkładane w dwojaki sposób. Jednym jest proces denitryfikacji, w którym bakterie beztlenowe znajdujące się w podłożu rozkładają azotany na azot i tlen, drugim jest przetwarzanie azotanów przez rośliny. W ten sposób w naturze cykl azotowy się zamyka. Ten drugi proces, czyli przetwarzanie NO3- przez rośliny jest podstawą działania filtra hydroponicznego. Rośliny znajdujące się w akwarium, równiez w tym pomagają, lecz jest ich stosunkowo za mało w porównaniu do ilości azotanów w wodzie. Za dopuszczalne stężenie NO3- w wodzie uważa się 80 mg/l jednak lepiej utrzymywac poziom poniżej 40 mg/l, ale im mniej tym lepiej. Zbyt wysoki poziom, powoduje zaburzenie równowagi biologicznej, a co za tym idzie nadmierny rozwój glonów, oraz może być szkodliwy dla ryb. Rośliny mogą nam w tym pomóc. Jeżeli podmieniamy wode raz w tygodniu (tak chyba bywa najczęściej) poziom azotanów może niebezpiecznie zbliżyć się do górnej granicy, filtr hydroponiczny może te stężenia znacznie obniżyć.
Budowa filtra
Zasada budowy filtra jest prosta. Jest to zbiornik wypełniony podłożem, w którym rosną rośliny. Woda z akwarium pompowana jest do filtra, gdzie przepływa przez podłoże i system korzeniowy roślin, azotany są wychwytywane, a oczyszczona woda wraca z powrotem do akwarium.
Mój filtr, jest uproszczoną wersją filtrów, których opisy znalazłam w internecie, co nie znaczy, że mniej funkcjonalną, zgodnie z zasadą: im prościej, tym lepiej (czyt. nie ma się co zepsuć). Filtr ten posiada jeszcze co namniej dwa ważne atuty: jest umieszczony nad akwarium, co w razie przecieków zabezpiecza mieszkanie przed zalaniem oraz do jego budowy wykorzystano gotowe elementy, w związku z czym jego wykonanie nie wymaga specjalnych umiejętności, jest proste i tanie.
Elementy filtra:
1. pompa (atman power head 150l/h)
2. pojemnik (skrzynka balkonowa100 cm)
3. wypełnienie (keramzyt)
4. przegroda przed odpływem
5. odpływ (odpływ prysznicowy 25mm)
6. wężyk 8mm
7. zapinki plastikowe (do mocowania rurki i przegrody)
8. i oczywiście rośliny
Uwagi dotyczące budowy:
1. Filtr jest umieszczony w specjanie wykonanej dla niego pokrywie z kominem. Szerokość komina jest taka, aby pojemnik filtra opierał sie kołnierzem o jego krawędzie.
2. Pompka nie musi być silna, w moim wypadku przepływ teoretyczny 150 l/h jest wystarczający, ważna jest max. wysokośc podnoszenia, musi być wyższa niż róznica wysokości pomiędzy pompką, a górną krawedzią filtra. Jeżeli stosujemy samą głowicę, trzeba założyć gąbkę na wlot, inaczej keramzyt w filtrze ulegnie nadmiernemu zanieczyszczeniu.
3. Rurki powinny być przezroczyste, wtedy widać czy nie ustał przepływ np. z powodu awarii pompki, czy zatkania przewodu.
4. Keramzyt powinien być przeznaczony do zastosowań w ogrodnictwie, ten budowlany może zawierać niebezpieczne dla akwarium domieszki. Oczywiście porządnie go najpierw płuczemy.
5. Rośliny powinny być dosyć wytrzymałe i z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym. U mnie rośnie skrzydłokwiat, ale można też scindapsus, syngonium, paproć, papirus. Można tu poeksperymentować, efekt wizualny jest równie ważny jak skuteczność działania filtra. Rośliny możemy dodatkowo nawozić nawozami dla roślin akwariowych, zawierającymi mikro i makro elementy, ale uwaga na przesadę, nawozy zawierają w sobie także związki azotu, które właśnie filtr powinien eliminować z akwarium.
6. Przegroda ma zapobiegać zatkaniu się odpływu keramzytem, a także stworzyć dodatkową mini komorę do obserwacji poziomu wody w filtrze.
7. Poziom wody w filtrze powinien sięgać mniej więcej do 1/3 wysokości, tak, żeby korzenie miały dostęp zarówno do wody jak i powietrza, co zapobiegnie ich gniciu.
8. Odpływ wykonany jest z odpływu brodzika prysznicowego, który idealnie się do tego celu nadaje, można zrobić go inaczej, lecz ważne aby jego średnica była dużo większa niż rurki zasilającej, zapobiegnie to przepełnieniu się filtra.
9. W górnej części pojemnika, nad odpływem, należy wykonać kilka otworów bezpieczeństwa, którymi ,w razie zatkania się odpływu, będzie spływac woda wprost do akwarium.
10. Odpływ umieśćmy pod kątem, dzięki czemu woda będzie spływać po ściankach rurki i filtr pozostanie niesłyszalny.
11. Filtr czyścimy rzadko, raz w roku możemy przesadzić rośliny do nowego keramzytu lub wypłukać stary. Pamiętać należy o tym, że zniszczy to jednak florę bakteryjną, która się tam osiedliła. Możemy wtedy przyciąć rozrośnięte korzenie i usunąć te nadgniłe. Na bierząco należy usuwać, uschłe i podgniłe lićcie roślin.
12. Koniecznie uprzedźmy wszystkich domowników, że tych kwiatków NIE PODLEWAMY!!!
Urszula Rodziewicz
poczta@studioonline.pl
