Pojęcia genetyczne

Pojęcia genetyczne

 

allel – Jeden ze zbioru alternatywnych form genu. W komórce diploidalnej każdy gen ma dwa allele, każdy z nich ulokowany w tej samej pozycji (locus) w chromosomie homologicznym.

chromatyda – Jedna z dwóch identycznych kopii chromosomu wytworzonych przez replikację DNA, ale nadal złączona w centromerze z drugą kopią (chromatydą siostrzaną).

chromatyna – Kompleks DNA, histonów i białek niehistonowych, występujący w jądrze komórki eukariotycznej. Materiał, z którego są zbudowane chromosomy.

chromosom – Długa niciowata struktura złożona z DNA i towarzyszących mu białek, która zawiera część lub całość genetycznej informacji organizmu.

chromosom homologiczny – Jedna z dwóch kopii określonego chromosomu w komórce diploidalnej; jedna od ojca, a druga od matki.

crossing-over – Proces, w którym dwa chromosomy homologiczne pękają w odpowiadających sobie miejscach, następnie łączą się na krzyż, tworząc dwa zrekombinowane chromosomy.

diploid (diploidalny) – Komórka (organizm) mająca dwa garnitury homologicznych chromosomów, a więc dwie kopie każdego genu lub genetycznych loci.

dobór naturalny – Wybór przez mechanizmy naturalne tylko tych osobników, które są najlepiej przystosowane do wykorzystania ograniczonych zasobów środowiska. Wybór najlepszych to równocześnie eliminacja najgorszych. „Nagrodą” za bycie lepszym jest możliwość replikacji własnych genów. W efekcie, ten kto jest w stanie wydać więcej potomstwa, tego geny w kolejnym pokoleniu mają większy udział w całej puli genowej.

ekspresja genu – Proces, w którym gen wywiera wpływ na komórkę lub organizm, zazwyczaj przez kierowanie syntezą (za pośrednictwem cząsteczki RNA) białka o charakterystycznej aktywności.

ewolucja – Stopniowe zmiany w populacji żywych organizmów zachodzące w drodze mutacji i naturalnej selekcji przez wiele pokoleń; proces, w którym powstają nowe gatunki organizmów.

fenotyp – Widoczny zespół cech komórki lub organizmu.

gen – Region DNA zazwyczaj odpowiadający jednemu RNA i (lub) jednemu białku, kontrolujący odrębną cechę dziedziczną organizmu.

genom – Całkowita informacja genetyczna zawarta w komórce lub organizmie. Także nośnik tej informacji, czyli cząsteczki DNA.

genotyp – Zestaw genów zawartych w poszczególnej komórce lub organizmie.

haploid (haploidalny) – Komórka (organizm) mająca tylko jeden garnitur chromosomów.

heterozygotyczny – Dotyczy organizmu posiadającego odmienne allele danego genu.

homozygotyczny – Dotyczy organizmu posiadającego identyczne allele danego genu.

mutacja – Zmiana w sekwencji DNA spowodowana błędami w replikacji lub działaniem czynników fizycznych i chemicznych.

Powrót do strony głównej              Budowa ryb       A-E       F-K       L-Q       R-Z